CÁI GIÁ QUÁ ĐẮT CỦA MIỄN PHÍ
Tôi muốn kể cho bạn nghe về một câu chuyện, câu chuyện đã khiến tôi phải thay đổi suy nghĩ, đánh sập bức tường quan điểm trước kia của bản thân.
Câu chuyện diễn ra tại Hà Nội, một chiều thu chẳng thấy nắng vàng, sắp đến kỷ niệm Quốc khánh 2/9.
Có lẽ chẳng có cái mùa nào mà bước đi ven theo bờ hồ lại nhiều cảm xúc sến xẩm như cái thời điểm này, đủ các thứ mùi thơm. Tôi thì chẳng rành lắm về hoa cỏ, có lẽ là hoa sữa hay hoa quái gì đó, nói chung là không khí rất thơm tho và dễ chịu. Thư thoảng được đứng dưới một cơn gió cuốn theo hàng ngàn chiếc lá rụng mà cứ ngỡ đang đóng phim Hàn. May mà đi 1 mình, chứ nếu mà đi cùng cô gái nào chắc quay sang over kiss.
Tôi ghé ngồi lại chiếc ghế đá và tận tưởng sự êm dịu của cuộc sống, nhìn nhìn, ngó ngó, ra vẻ ta đây am hiểu cuộc đời.
Cách đó chừng 3 mét. Một cảnh tượng 2 chú thanh niên trẻ và có vẻ gấu gấu, ngồi chung ghế đá.
Bỗng nhiên điếu thuốc đang dắt trên vành tai của một cậu rớt xuống đất, đen đủi là một đầu đã dính vào nước bẩn, vậy nên cậu ta không nhặt lên nữa. Lẩm bẩm chửi thề.
“Đếu mẹ, còn mỗi điếu mà rớt, phí oan 2 cành.”
Tưởng thế là xong, ai dè 2 chú thanh niên lờm xờm nói hoài về điếu thuốc bị rớt. Chủ đề chẳng có gì hay ho nên mình kệ thầy tụi nó, khỏi nghe.
Tiếp tục hít thở cái không khí ngọt lịm của bờ hồ chiều thu, không khí xuyên qua mũi đi vào tận sâu trong lồng ngực thật sự phê tê tê.
Đang phiêu phiêu nghĩ về cuộc sống, nghĩ về những niềm vui, nghĩ về những đam mê mình theo đuổi, cái cảm giác thoải mái sao mà thoải mái thế không biết.
Trong cơn phê, bỗng nhiên 1 đôi nam nữ đi qua, vừa đi cô gái vừa cằn nhằn:
“Trời ơi, em tiếc quá, cái khuyên tai em mới mua bị rớt 1 bên rồi.
Cậu bạn trai hỏi lẹ: cái mà hôm trước mua chợ sinh viên 10 nghìn một đôi đó hả.
Ờ đúng rồi đó.
Ui trời, vậy mà cứ tưởng gì to tát.
Nhưng mà em tiếc lắm, đi tìm nhanh coi nó rớt đâu đi.”
Đoạn hội thoại của đôi này nghe quen quen, hồi còn trẻ hình như mình cũng đôi lần rơi vào hoàn cảnh tương tự.
Mà cũng chẳng quan tâm làm chi cho mệt.
Tôi quay lại với dòng suy nghĩ về cái đam mê của mình, chẳng mấy khi được ngồi thư thái như này, đầu óc nhẹ nhõm và minh mẫn.
Cuộc sống giờ đã ổn, chỉ thấy lăn tăn những lần ngồi cà phê chém gió, các buổi tổ chức chia sẻ cho mọi người không được hiệu quả lắm, cứ thấy phí công sức thế đếch nào ý.
(Chú thích: mình thường xuyên có các buổi trao đổi chia sẻ kỹ năng kinh doanh, bán hàng, khởi nghiệp, vận động tinh thần cho anh em, bạn bè)
Những kiến thức mình chia sẻ lại đều chắt lọc từ những chuyên gia với những khoá học rất đắt tiền, kết hợp lại hàng loạt các nghệ thuật, kiểm định thực tiễn mới đúc kết ra được.
Phân vân hồi lâu, làm sao để mọi người có thể quyết tâm cao hơn, làm sao để mọi người tận dụng nó tốt nhất. Những suy nghĩ đi vào ngõ cụt, chẳng có cách nào cả, họ biết mà họ không làm thì bắt được họ chắc.
Thôi kệ đi, không nghĩ ngợi nữa, quẳng hết mấy thứ lo toan đó đi để trở về tận hưởng cuộc sống. Đã lâu lắm rồi mới được nghỉ ngơi, nghĩ quái gì lắm cho mệt.
Trời xế bóng chiều,
Tôi đứng dậy vươn vai và bước đi thẳng đến một đám đông phía xa.
Chẳng có gì hot ở đây, đơn giản là đang tặng sản phẩm lọ nhỏ để giới thiệu. Các em nhân viên trẻ đẹp đưa tận tay sản phẩm cho mọi người qua lại. Thấy vậy, mình không dám đến gần vì ngại ngại làm sao ý, như kiểu ra đó xin vậy.
Một cảnh tượng hãi hùng trước mắt tôi, khiến tôi đứng khựng người, mắt nhoè đi. Một số người có cầm lại sản phẩm còn nhiều người nhận đã vứt nó ngay vào thùng rác, một số khác vứt luôn ra đường, một vài âm thanh nhốn nháo trong đám đông: Hàng tặng toàn thứ vớ vẩn.
Trong đầu tôi loé lên một thứ gì đó, tôi không thể hình dung ra nữa. Tôi tin chắc chắn là tôi đã nghĩ ra một thứ gì đó.
Bần thần và nhận ra cái giá đắt đỏ của “tặng”, cái giá đắt đỏ của “miễn phí”.
Ngồi lại ghế đá và sâu chuỗi lại, thật kinh khủng, người ta sẵn sàng ca cẩm nửa tiếng về điếu thuốc lá 2000 đ, cáu giận và tìm kiếm một bông tai 5000 đ, tất cả là vì họ đã bỏ tiền ra để mua nó. Nhưng một sản phẩm được tặng thì nó chẳng có nghĩa lý gì cả và sẵn sàng phi vào thùng rác.
Người ta sẵn sàng cầm và lấy những thứ miễn phí, nhưng họ không hề coi trọng những thứ miễn phí đó. Nếu họ chỉ bỏ 10.000 đ mua sản phẩm giới thiệu kia để dùng thì có lẽ mọi chuyện sẽ khác.
Tôi đã thấm hiểu câu chuyện khi xưa: đại khái là nếu cho không bạn một viên kim cương thì chắc chắn bạn sẽ nghĩ nó là đồ nhựa.
Và tôi tìm ra được lý do vì sao nhiều người nắm trong tay công thức tuyệt vời nhưng cuộc sống của họ không hề có gì thay đổi và phát triển, vì đơn giản họ đã coi viên kim cương đó là đồ nhựa.
Họ không hề quý trọng những thứ mà họ không phải đánh đổi gì cả.
Điều đó đã vô tình khiến cho “sự trao tặng, sự miễn phí chân chính” trở thành con dao giết chết người nhận. Họ không biết được thứ họ nhận quý giá như thế nào, họ không biết được rằng để có được thứ đó thì người cho đi đã rất vất vả và khó khăn mới có được.
Sự miễn phí đã khiến cho người nhận phải trả một cái giá quá đắt. Cầm vàng trên tay mà cứ ngỡ là mỹ kí.
Người ta sẽ tận dụng triệt để nhất có thể những thứ mà họ đã phải đánh đổi mới có được.
Đôi khi sẽ không đúng hoàn toàn nhưng với thứ có giá trị lớn, xin đừng cho đi miễn phí, ta sẽ làm hại người nhận bằng chính việc tốt ta đã làm.
Ngẫm kỹ lại đôi khi ta phải xin lỗi vì những thứ miễn phí ta đã cho đi.
Trở về nhà, và tôi vội note lại cái câu chuyện dở hơi mà chiều nay được chứng kiến…rồi tự ý viết thêm vào danh sách 10 nghịch lý cuộc sống điều thứ 11 này:
Khi bạn trao đi thứ quan trọng, người đời thường muốn miễn phí, nhưng dù sao đi nữa hãy thu phí hoặc đánh đổi một thứ khác của họ.
Nguyễn Minh Ngọc ™
